Ata tohumu, yüzyıllardır genetiği bozulmadan gelen, yerli ve doğal tohumlardır. Hibrit ve GDO'lu tohumlara karşı büyük bir alternatif olan ata tohumları, sağlıklı tarımın ve yerel üretimin temelidir. Ancak bu tohumların saklanması da en az üretimi kadar dikkat gerektirir.
Tohumları Hasat Etmeden Önce Dikkat Edin
Tohumun kalitesi, ilk aşamada başlar. Sağlıklı ve hastalıksız bitkilerden alınan tohumlar, hem uzun ömürlü hem de verimli olur. Tohum alacağınız bitkinin tam olarak olgunlaşmış ve kurumuş olması gerekir.
Temizleme ve Ayıklama
Toplanan tohumlar:
-
Kabuklarından,
-
Zararlı ot ve böcek parçalarından,
-
Çürük veya şekilsiz olanlardan ayrılmalıdır.
Tohumları ince elek veya süzgeç yardımıyla eleyerek kaliteli olanları ayırabilirsiniz.
Kurutma İşlemi
Tohumlar serin, gölgede ve hava alan bir ortamda en az 7-10 gün kurutulmalıdır. Güneş altında kurutmak tohumu öldürebilir.
Nem oranı %8'in altına düşmeli. Aksi halde tohum çimlenme özelliğini kaybeder veya küflenebilir.
Saklama Kapları ve Ortam Seçimi
Kurutulan tohumlar şu şekilde saklanabilir:
-
Cam kavanozlar (kapaklı ve ışık geçirmez)
-
Bez torbalar
-
Kraft kağıt zarflar
Plastik poşetlerden kaçınılmalıdır. Çünkü nem yapabilir.
Saklama ortamı:
-
Serin (10-15 °C arası)
-
Kuru
-
Güneş görmeyen
-
Havasız değil ama hava akımı da fazla olmayan yerler olmalı
Saklama Süresi ve Kontrollü Takip
Tohumlar ortalama olarak 2 ila 5 yıl arasında canlı kalabilir. Ancak bu süre:
-
Tohum türüne,
-
Saklama koşullarına,
-
Nem oranına göre değişir.
Her yıl tohumlar kontrol edilmeli, küflenme, böceklenme veya bozulma varsa imha edilmelidir.
Buzdolabında Tohum Saklama
Tohumlar buzdolabında da saklanabilir, ancak:
-
Neme dayanıklı özel kaplar kullanılmalı,
-
Nem alıcı paketçikler (silika jel gibi) eklenmeli,
-
Ani ısı değişiminden korunmalıdır.